Rada Miejska negatywnie zaopiniowała projekt "Audytu krajobrazowego województwa śląskiego"

Jak czytamy w projekcie uchwały, pismem z 17 października zwrócono się do Rady Miejskiej w Czechowicach-Dziedzicach z prośbą o zaopiniowanie projektu "Audytu krajobrazowego województwa śląskiego", z którym zapoznać się można na stronie https://gridw.geopanel.eu/audyt-krajobrazowy.

Audyt krajobrazowy dla obszaru województwa sporządza się nie rzadziej niż co 20 lat. Zarząd Województwa Śląskiego po raz pierwszy opracowuje ten dokument, który w szczególności identyfikuje krajobrazy, określa ich cechy charakterystyczne, dokonuje oceny ich wartości, wskazuje lokalizację krajobrazów priorytetowych, parków kulturowych, parków narodowych, rezerwatów, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, obszarów chronionego krajobrazu.

W ramach audytu krajobrazowego wskazuje się w szczególności rekomendacje i wnioski dotyczące kształtowania krajobrazów priorytetowych oraz krajobrazów w obrębie wybranych obszarów chronionych poprzez wskazanie obszarów, które powinny zostać objęte formami ochrony przyrody jako parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu i zespoły przyrodniczo-krajobrazowe.

Projekty planu ogólnego gminy i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego podlegają uzgodnieniu z zarządem województwa w zakresie uwzględnienia rekomendacji i wniosków zawartych w audycie krajobrazowym, a także z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska w zakresie ustaleń mogących mieć negatywny wpływ na ochronę przyrody.

W projekcie Audytu zawarta jest lista 36 propozycji powołania nowych bądź rozszerzenia istniejących obszarów chronionych. Wśród nich są dwa tereny w gminie Czechowice-Dziedzice.

Pierwszą z propozycji, która dotyczy gminy Czechowice-Dziedzice, jest ustanowienie Obszaru Chronionego Krajobrazu "Dolina Wisły". Chodzi o teren poniżej Zbiornika Goczałkowickiego aż do ujścia Przemszy. Jej teren obejmowałby gminy Bestwina, Bieruń, Bojszowy, Czechowice-Dziedzice, Goczałkowice-Zdrój, Miedźna, Pszczyna oraz Wilamowice.

Druga z propozycji jest powiększenie Obszaru Chronionego Krajobrazu "Podkępie", ze względu na cenne walory fizjonomiczne. To teren w obrębie krajobrazu priorytetowego ID 1325 i krajobrazu sąsiedniego obejmujący cały kompleks Stawów Bestwińskich i Komorowickich oraz fragment doliny rzeki Biała.

Krajobraz cechują wysokie walory ekologiczne, a na brzegach dominuje roślinność szuwarowa, pośród której żyją liczne gatunki ptaków wodno-błotnych: ślepowrony, bąki, bączki, perkozy zauszniki czy czaple. Stawy są miejscem rozrodu płazów, rzekotek, kumaków, traszek, żab, ropuch czy grzebiuszek. Na brzegach zachowane są fragmenty lasu łęgowego.

Krajobraz priorytetowy to krajobraz szczególnie cenny dla społeczeństwa ze względu na swoje wartości przyrodnicze, kulturowe, historyczne, architektoniczne, urbanistyczne, ruralistyczne lub estetyczno-widokowe, i jako taki wymagający zachowania lub określenia zasad i warunków jego kształtowania.

Jak wyjaśniają autorzy opinii, należy zwrócić uwagę, że wskazany w projekcie Audytu teren bezpośrednio sąsiaduje z terenami zainwestowanymi, czyli zbiornikami firmy UNIMOT Terminale oraz terenami zdegradowanymi wyznaczonymi uchwałą Rady Miejskiej w Czechowicach-Dziedzicach z 19 marca 2024 roku w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Gminy. Jest to m.in. teren po Zakładach Małej Syntezy Chemicznej "Terpen". Ponadto jedna z działek, na której był usytuowany zakład została wpisana do "Rejestru historycznych zanieczyszczeń powierzchni ziemi" przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach. Niezależnie od powyższego obszar ten jest nadal przedmiotem zainteresowania inwestorów.

- Należy zwrócić uwagę, że tereny przy rzece Białej w wielu miejscach są podmokłe, trudno dostępne, na całej długości objęte zagrożeniem powodziowym (uwidocznionym na mapach zagrożenia powodziowego ISOK), co wyłącza możliwość nowego zainwestowania i zmiany istniejącego zagospodarowania, a co za tym idzie - nie stwarza obawy ingerencji w krajobraz - dodają autorzy opinii.

Jednak, jak zwracają uwagę autorzy opinii, istnieje potrzeba realizacji na tym terenie urządzeń melioracyjnych nie tylko dla ochrony terenów już zainwestowanych, nieco bardziej odsuniętych od rzeki, ale również w celu udostępnienia mieszkańcom walorów krajobrazowych rzeki Białej i istniejącego już Obszaru Chronionego Krajobrazu "Podraj".

Temu ostatniemu służyć ma budowa ścieżki rowerowej od granicy Bielska-Białej do ul. Bestwińskiej w Czechowicach-Dziedzicach. Jest to projekt pod nazwą "VeloBiała - utworzenie szlaku rowerowego wzdłuż rzeki Białej w gminie Czechowice-Dziedzice". Projekt planowany jest do dofinansowania w ramach Funduszy Europejskich, a sama ścieżka rowerowa jest w fazie projektowania.

Z kolei od ul. Bestwińskiej w kierunku rzeki Wisły planowana jest trasa rowerowa z włączeniem do Wiślanej Trasy Rowerowej biegnącej wałem Wisły. Projekt nosi nazwę "Utworzenie krajowej trasy rowerowej nr 17 na terenie gminy Czechowice-Dziedzice". Ten projekt jest na etapie aplikowania o dofinansowanie w ramach Funduszy Europejskich.

- Nie negując potrzeby zachowania terenów o szczególnych walorach krajobrazowych i kulturowych, należy uwzględnić również inne potrzeby w sferze życia społecznego i gospodarczego. Przyroda powinna być chroniona w każdy możliwy sposób i należy dołożyć wszelkich starań, aby o nią dbać. Jednakże działania polegające na ustanowieniu Obszaru Chronionego krajobrazu "Dolina Wisły" i powiększenie Obszaru Chronionego Krajobrazu "Podkępie" w granicach administracyjnych Gminy Czechowice-Dziedzice mogą negatywnie wpłynąć na rozbudowę infrastruktury rowerowej na tych terenach - możemy przeczytać w projekcie uchwały.

- Rozwój sieci rowerowych ma jak najbardziej zachęcić mieszkańców do uprawiania turystyki rowerowej. Budowa ścieżek rowerowych na tych terenach jest jak najbardziej pożądanymi działaniami w kwestii rozwoju turystycznej infrastruktury rowerowej. Tereny te są interesujące pod względem walorów przyrodniczych, służą rekreacji w formie turystyki rowerowej i promowaniu zdrowego trybu życia. Budowa ścieżek rowerowych nie jest celem publicznym i w związku z tym nie będzie możliwości w przyszłości skorzystać z takiej formy wykazania właściwości działania. Turystyka rowerowa oparta jest również o infrastrukturę towarzyszącą tj. stacje napraw rowerów, miejsca odpoczynku rowerzystów. Rozbudowa infrastruktury rowerowej jest działaniem proekologicznym i prośrodowiskowym - czytamy dalej.

Autorzy opinii zwracają uwagę, że działania podjęte przez Gminę są zgodne z "Regionalną Polityką Rowerową Województwa Śląskiego wraz z planem sieci regionalnych tras rowerowych". - Strategia RPR województwa śląskiego wskazuje standardy możliwości uzyskania dofinansowania na takie działania pod warunkiem spełnienia określonych parametrów, jeżeli ich nie będzie to jest brak dofinansowania. Działania proponowane w projekcie Audytu krajobrazowego bez analizy innych strategicznych dokumentów przyjętych w Urzędzie Marszałkowskim wykluczają się wzajemnie - wyjaśniają.

W związku z powyższym, według opinii, Obszar Chronionego Krajobrazu "Podkępie" w granicach administracyjnych gminy Czechowice-Dziedzice powinien pozostać w dotychczasowych granicach ustalonych uchwałą Rady Gminy w Bestwinie z 29 czerwca 1995 roku.

Z kolei tereny proponowane w "Audycie krajobrazowym województwa śląskiego" do objęcia obszarem Chronionego Krajobrazu "Dolina Wisły" w granicach administracyjnych gminy Czechowice-Dziedzice w większości są już objęte ochroną przyrody natura 2000 "Dolina Górnej Wisły" oraz ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i, według autorów opinii, jest to wystarczające.