Wiadomości

  • 2 marca 2024
  • 9 marca 2024
  • wyświetleń: 8298

[Historyczne ciekawostki] Miejski Dom Kultury ma 100 lat! Poznajcie jego historię

100 lat temu - 2 marca 1924 roku - uroczyście otwarto Miejski Dom Kultury w Czechowicach-Dziedzicach, który przed dekadą nosił nazwę "Dom Robotniczy". Dzisiaj, w ramach naszego cyklu "Historyczne ciekawostki", zapraszamy do wysłuchania opowieści o historii MDK, którą przedstawia Jacek Cwetler w reportażu przygotowanym przez Zbigniewa "Stan" Wróbla, a także do przeczytania artykułu historyka.

"Dom Robotniczy" na starych fotografiach i obrazie · fot. Ze zbiorów czechowickiej Izby Regionalnej


2 marca 1924 roku otworzył swe podwoje czechowicki "Dom Robotniczy". Pomysłodawcami ideii budowy tej placówki byli czechowiccy robotnicy, z przeróżnych fabryk i zakładów (także z Dziedzic, Żebraczy, Zabrzega i Ligoty), których w latach dwudziestych ubiegłego wieku było już dość sporo.

Robotnicy, związkowcy, działacze polityczni z różnych partii i opcji wspierali pieniędzmi budowę, ale także często sami zakasywali rękawy i budowali swój "Dom Robotniczy". W 1921 roku robotnicze środowisko Czechowic powołało do życia Stowarzyszenie "Dom Robotniczy", którego głównym celem było wybudowanie placówki kulturalno - społecznej.

Projekt architektoniczny budowli przygotował Franciszek Borgieł, a głównym wykonawcą była firma W. Cholewy z Czechowic.

Miejski Dom Kultury ma 100 lat! Poznajcie jego historię
Dom Robotniczy · fot. Ze zbiorów czechowickiej Izby Regionalnej


W otwarciu nowej placówki wzięli udział przedstawiciele gminy Czechowice i gminy Dziedzice, okolicznych wsi, delegacja z Bielska, związkowcy, przedstawiciele partii politycznych, kolejarze, robotnicy rafinerii Vacuum Oil Company, Kablowni, Kontaktu, fabryki podkładów kolejowych, zakładów "Apollo" i kopalni "Silesia". Przybyły licznie rodziny robotników oraz przedstawiciele parafii pw. św. Katarzyny w Czechowicach i parafii pw. NMP Wspomożenia Wiernych z Dziedzic. Poczty sztandarowe, drużyny harcerskie z czechowickiego hufca, przedstawiciele szkół i klubów sportowych.

Nowo otwarty "Dom Robotniczy" w Czechowicach to obszerna sala widowiskowa ze sceną oraz przylegający do niej jednopiętrowy budynek, w którym znalazły się pomieszczenia biurowe i mieszkalne, sala konferencyjna i restauracja serwująca posiłki, napoje oraz słodycze po przystępnych cenach.

Od 1925 roku w murach czechowickiego "Domu Robotniczego" działało kino "Świt", które prezentowało bogaty repertuar, i tak np. w 1937 roku wyświetlono w nim 98 filmów. Organizowano specjalne seanse dla młodzieży szkolnej.

"Dom Robotniczy" na starych fotografiach i obrazie
Repertuar kina Świt z 1933 roku · fot. Ze zbiorów czechowickiej Izby Regionalnej


Aktywnie działał amatorski zespół teatralny, chór, zespół mandolinistów, sekcja gimnastyczna Stowarzyszenia "Siła".

W pomieszczeniach "Domu Robotniczego" znalazły również lokum: Polska Partia Socjalistyczna - Lewica, Robotnicze Stowarzyszenie Kulturalno- Oświatowe "Siła", Robotniczy Klub Sportowy "Młot", Związek Zawodowy Chemików, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci i dwie biblioteki: Stowarzyszenia "Siła" i Związku Zawodowego Kolejarzy. Placówka była ośrodkiem życia społeczno - polityczno i kulturalnego robotników.

"Dom Robotniczy" był miejscem wieców oraz spotkań robotników i działaczy związkowych, którzy przygotowywali strajki w okolicznych zakładach, miejscem pisania petycj i agitacji partyjnej, W placówce tej organizowali prelekcje, dyskusje i szkolenia. Odbywały się akademie, wystawiano sztuki teatralne, jasełka, koncerty muzyczne i chóralne. Co roku, w karnawale, odbywały się bale kotylionowe i maskaradowe, na których zbierano pieniądze na cele charytatywne.

"Dom Robotniczy" na starych fotografiach i obrazie
"Dom Robotniczy" w Czechowicach - obraz Bogusława Marii Collina · fot. Ze zbiorów czechowickiej Izby Regionalnej


W pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej "Dom Robotniczy" musiał zaprzestać działalności. Okupant przejął budynek, wywiózł aparaturę kina "Świt", wysiedlił mieszkających tu Polaków. Spalił cały księgozbiór. W murach "Domu Robotniczego" urządzono bibliotekę NSDAP, restaurację i kino tylko dla Niemców.

W 1945 roku czechowicki "Dom Robotniczy" podjął na nowo działalność. Już 11 lutego 1945 roku odbył się tutaj wiec, na którym wybrano członków Tymczasowej Gminnej Rady Narodowej. Rok później ponownie otwarto kino "Świt".

Od 1955 roku XX wieku w "Domu Robotniczym" działała sekcja bokserska RKS "Siła Czechowice", a w jego wnętrzach, w dawnej sali kinowej, ustawiono ring bokserski, na którym czechowiccy bokserzy toczyli ligowe walki. W 1955 roku zdobyli Mistrzostwo Śląska. Sala bokserska w "Domu Robotniczym" w czechowicach-Dziedzicach, ze względu na zły stan budynku została zamknięta dla publiczności we wrześniu 1959 roku.
W czechowickim "Domu Robotniczym dziłalność prowadził Józef Świder i jego Chór Mieszany im. Stanisława Moniuszki w tym roku chór obchodzi 65 lat).

"Dom Robotniczy" na starych fotografiach i obrazie
"Dom Robotniczy" na starych fotografiach i obrazie · fot. Ze zbiorów czechowickiej Izby Regionalnej


W połowie lat 60 . XX wieku "Dom Robotniczy" w Czechowicach-Dziedzicach, ze względu na zły stan techniczny, został zamknięty. Po otrzymaniu środków finansowych podjęto prace remontowe, a w latach 1973 - 1975 realizowano nową inwestycję. Stare fundamenty i mury rozebrano i zbudowano nowe, ...ale to już inna historia.

Ciąg dalszy nastąpi...

mp, Jacek Cwetler

Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z tematu "MDK" podaj

Reklama

Komentarze

Zgodnie z Rozporządzeniem Ogólnym o Ochronie Danych Osobowych (RODO) na portalu czecho.pl zaktualizowana została Polityka Prywatności. Zachęcamy do zapoznania się z dokumentem.

Historyczne ciekawostki

Odkurzamy stare zdjęcia i niezwykłe historie mieszkańców Czechowic-Dziedzic oraz okolicznych miejscowości sprzed lat. Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z tematu "Historyczne ciekawostki" podaj