Szykują się remonty w Uzdrowisku. Na początek Stara Pijalnia

Od 2019 roku Stara Pijalnia miała nowego najemcę, który prowadził w obiekcie kawiarnię i naleśnikarnię Palačinak, gdzie można było spróbować bałkańskich słodyczy. Najemcy wypowiedziano umowę, ze względu na zły stan budynku. W pierwszym tygodniu lipca rozpoczął się pilny remont.

Jak wskazuje Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach, zakres kompleksowych robót obejmuje m. in. naprawę oraz wymianę elementów konstrukcji, wymianę pokrycia dachowego, ze względu na jego zły stan, konserwację i wymianę części stolarki okiennej, położenie nowej posadzki czy rekonstrukcję dekoracyjnego odeskowania w najniższej partii elewacji. Środki na remont pochodzą z samorządu województwa śląskiego. Uzdrowisko wystąpiło także o dotację do ministerstwa kultury. Oczekuje na rozpatrzenie wniosku. Prace mają trwać do końca tego roku, a obiekt ma zostać otwarty w kolejnym sezonie.

Dokumentacja projektowa została oparta na podstawie ekspertyzy technicznej, a także prac konserwatorskich, poprzedzonych wnikliwymi badaniami konserwatorskimi i kwerendą archiwalną.

Powstanie sklepik z regionalnymi produktami?

Po remoncie, od sezonu 2023 spółka Uzdrowisko Goczałkowice-Zdrój planuje tu utworzyć sklepik z produktami lokalnej marki ziemi pszczyńskiej, nawiązując współpracę z Powiatem Pszczyńskim oraz lokalnymi producentami, którzy uzyskali certyfikat marki. O projekcie piszemy tutaj. Wśród nich jest też samo Uzdrowisko, a właściwie jego dwa produkty - solanka i borowina z tutejszych złóż, w formie nieprzetworzonej. Uzdrowisko jest już po pierwszych spotkaniach z producentami, którzy w przyszłości mogliby sprzedawać w zabytkowym budynku wytwarzane przez siebie dobra.

- Ponieważ kuracjusze to osoby także spoza województwa śląskiego, będzie można promować te produkty ponadregionalnie - przekonuje Jarosław Wieszołek - prezes zarządu spółki Uzdrowisko Goczałkowice-Zdrój.

Uzdrowisko planuje w tym miejscu sprzedawać też własną linię kosmetyków na bazie solanki i borowiny. Ofertę ciągle rozszerza, m.in. o mydło borowinowe czy sole kąpielowe z dodatkiem surowców, z których słynie miejscowość.

Producenci, którzy posiadają certyfikaty lokalnej marki, będą prowadzili również warsztaty dla kuracjuszy. - Już 10 lipca organizujemy pierwsze wyjazdowe warsztaty w gospodarstwie lawendowym w Studzienicach - zapowiada prezes.

Wcześniej Uzdrowisko złożyło również Gminie Goczałkowice-Zdrój propozycję utworzenia w budynku pijalni punktu informacji turystycznej, jednak, jak wskazał J. Wieszołek, gmina nie odpowiedziała na tę ofertę.

W planach następne remonty - w kolejce Wrzos i Prezydent

Pijalnia solanki to jednak tylko jeden z wielu zabytkowych obiektów Uzdrowiska, które w najbliższym czasie przejdą remont. Rozpoczęto prace projektowe modernizacji pawilonu "Wrzos". Dzięki temu poprawią się warunki działalności Muzeum Regionalnego Goczałkowic-Zdroju. Warto dodać, że już wkrótce pojawią się nowe oferty współpracy z placówką, a topową propozycją będą wycieczki do kopalni Guido - zapowiada prezes.

Dodatkowo odnowiona zostanie sala koncertowa we "Wrzosie", która stanie się wielofunkcyjnym obiektem przeznaczonym na konferencje, sympozja, a także rodzinne przyjęcia okolicznościowe - komunie czy wesela z obsługą gastronomiczną. Jak podkreśla Jarosław Wieszołek, Uzdrowisko jest wyposażone w zaplecze kuchenne. Prowadzi własną produkcję, oferując nie tylko wyżywienie kuracjuszy, ale także posiłki komercyjne. Ostatnio zwiększono liczbę miejsc na stołówce, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz.

Przed "Wrzosem" jest obecnie duża niezagospodarowana przestrzeń, która w przyszłości zostanie zrewitalizowana - w planach jest zerwanie starego, spękanego asfaltu i położenie nowej nawierzchni. Przy obiekcie ma kiedyś powstać kawiarnia.

Kolejnym zabytkiem, który przejdzie remont, jest Prezydent, czyli budynek administracji i wizytówka Uzdrowiska, a dawniej hotel. W fazie projektowej jest również modernizacja pawilonu "Tulipan". Trwają uzgodnienia konserwatorskie.

Na terenie Uzdrowiska powstanie także inhalatorium. To projekt który wygrał w ubiegłorocznym Marszałkowskim Budżecie Obywatelskim. Budowa będzie finansowana z budżetu województwa. Obiekt ma zostać otwarty na wiosnę. Obecnie spółka czeka na pozwolenie na budowę. W lipcu prezes spodziewa się ogłoszenia przetargu na wykonanie prac.

Kolejny sezon może przynieść także otwarcie placu zabaw w przy szpitalu dla dzieci Stokrotka. Projekt przeszedł pozytywną weryfikację w ramach tegorocznej edycji Budżetu Marszałkowskiego i niebawem będzie można na niego głosować.

Uzdrowisko dąży do wzmacniania Stokrotki i poprawy jakości jej świadczeń. Jak podkreśla prezes, zamknięto już dyskusję o likwidacji szpitala dla dzieci. Przez ostatni rok placówka zwiększyła liczbę pacjentów w trybie ambulatoryjnym, co pokazuje, jak bardzo jest potrzebna. Szpital oferuje świadczenia finansowane z NFZ. Niebawem rozszerzy ofertę leczenia skolioz u dzieci. Niedawno Uzdrowisko wzbogaciło się o specjalistyczny sprzęt. Szpital czeka na remont pomieszczeń. Ostatnio wymieniono łóżka.

Rewitalizacja przestrzeni wzdłuż ul. Uzdrowiskowej

Została także podpisana umowa na prace projektowe nad zrewitalizowaniem przestrzeni publicznej wzdłuż ul. Uzdrowiskowej. Zostaną nasadzone nowe gatunki roślin, powstanie nowe oświetlenie nawiązujące do tego, jakie zamontowano w Parku Zdrojowym. Wzdłuż deptaka zostaną ustawione nowe obiekty małej architektury, m.in. leżaki do helioterapii (leczenia słońcem). Zmieni się układ ścieżek do obiektów uzdrowiskowych. Planowana jest przebudowa dojścia do "Tulipana", Starej Pijalni i pawilonu nr 5, w którym mieści się kawiarnia, prowadzona przez Uzdrowisko. Spółka chce, by w tym budynku powstała również storczykarnia. Wkrótce rozpoczną się uzgodnienia konserwatorskie.

Warto dodać, że powstaje także projekt modernizacji strefy SPA i basenu solankowego.

Historia hali picia solanki

Halę picia solanki wzniesiono w 1862 roku po tym, jak w roku 1856 odkryto na terenie Goczałkowic bogate złoża solanki. Postanowiono wykorzystać jej lecznicze właściwości i już 4 lata później zaczęto budować pierwsze obiekty Uzdrowiska. Powstały wówczas urokliwe łazienki, dom zdrojowy, pijalnia i pensjonat. Sama pijalnia była połączona niegdyś z domem zdrojowym krytym deptakiem.

Hala picia solanki zwana była również "Maria Quelle" - od nazwy leczniczego źródła. Obiekt wzniesiono w charakterystycznym dla XIX wieku stylu pruskim. Elewacje są ozdobione dużymi wielobocznymi oknami. Dach z wygiętymi połaciami zdobi półowalna lukarna. Dawniej budynek był cały z drewna. Zdobiły go perłowe inkrustacje. Wewnątrz mieścił się osadzony na kamiennych postumentach marmurowy basen, do którego przewodami wpływała solanka.

Kilka lat temu, za czasów poprzedniego właściciela, istniała tu kawiarnia, w której dodatkowo można było skorzystać z badania wieku biologicznego certyfikowanym urządzeniem i dowiedzieć się, jak spowolnić proces starzenia. Odbywały się tu też wykłady prozdrowotne.

Jeszcze parę lat wstecz w zabytkowej pijalni można było czerpać ponownie goczałkowicką solankę. Obecnie już nie jest to możliwe. Tutejsza woda solankowa jest wykorzystywana do inhalacji i kąpieli, ale nie do picia. Goście mogą usiąść przy zlokalizowanej nieopodal tężni solankowej i wdychać powietrze nasycone pierwiastkami i związkami chemicznymi, które działają prozdrowotnie.

Elewacje budynku były wielokrotnie przemalowywane. Najstarsze przemalowanie przed rokiem 1904 r. wprowadziło tonację ugrową zestawioną z niebieskimi i białymi elementami. Młodsze przemalowania były koloru liliowo-szarego, następnie w tonacji biało-niebieskiej z jasnobrązowym belkowaniem, ostatnia aranżacja wprowadziła z kolei kolorystykę biało-czarną).

Fantazyjnie docinane belki konstrukcyjne pierwotnie były malowane na kolor oliwkowo-zielony (wewnątrz budynku ich skrajne kanele wykończono na złoto), natomiast deskowanie ścian utrzymane było w kolorze jasnobeżowym. Dążąc do przywrócenia budynku do stanu historycznego, przy trwającym remoncie zadecydowano o powrocie do kolorystyki pierwotnej.