Uchwała antysmogowa: strażnicy miejscy dokonują kontroli palenisk

W kolejnych latach czeka nas stopniowa wymiana kotłów młodszych generacji.

• Za niewypełnienie obowiązku wymiany grozi mandat od 20 do 500 zł lub kara grzywny do 5 tys. zł.
• Do końca 2023 roku należy wymienić młodsze kotły produkowane w latach od 2007 do 2013.
• Koniec 2025 roku to termin wymiany kotłów wyprodukowanych w latach 2013 -2017.
• Do końca 2027 należy wymienić kotły klasy 3 i 4.
• Od 2030 roku, zgodnie z Polityką Energetyczną Państwa w miastach nie można będzie używać węgla do ogrzewania budynków.
• Właściciele domów użytkowanych przed 1 lipca 2021 r., mają czas do końca czerwca 2022 roku na zgłoszenie źródła ciepła w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.
• Udostępnienie danych z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków pokaże nam m.in., ile źródeł ogrzewania w domach wymaga jeszcze wymiany, by ograniczyć niską emisję w naszych miastach i gminach.

W przypadku montażu urządzeń grzewczych na paliwa stałe w nowym domu lub w przypadku modernizacji już istniejących, obowiązuje wymóg montażu kotła klasy piątej lub ECODESIGN.

Od roku 2030 zgodnie z Polityką Energetyczną Państwa, która jest dokumentem strategicznych, w miastach w Polsce nie będzie można stosować węgla do ogrzewania domów. To już indywidualna decyzja, czy warto zainwestować w kocioł węglowy na zaledwie 8 lat. Zresztą większość środków pomocowych (np. program Czyste Powietrze) nie dofinansowuje już wymiany ogrzewania na węglowe.

Do końca 2023 roku czas na wymianę kolejnej grupy kotłów

Kolejną datą graniczną, do której zaczęliśmy odliczać czas będzie koniec roku 2023, do którego to powinny zostać wymienione kotły w przedziale wiekowym od 10 do 5 lat od daty ich produkcji (według stanu na dzień 1.09.2017 r., kotły produkowane od 2013 r do 31.08.2017 r.)

Nieprzestrzeganie przepisów uchwały antysmogowej, tzn. spalanie niedozwolonego paliwa lub użytkowanie starego kotła albo pieca kaflowego podlega zgłoszeniu na numer 986 Straży Miejskiej lub do urzędu gminy.

Do końca czerwca 2022 roku trzeba wpisać sposób ogrzewania swojego domu do ewidencji

Równocześnie należy pamiętać, że rok 2021 był także przełomowy w innej kwestii, a mianowicie powstało narzędzie umożliwiające spis źródeł ciepła w budynkach - CEEB (Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków). Jest to elektroniczna baza do gromadzenia i udostępniania informacji o budynkach i lokalach w zakresie źródeł ciepła, źródeł spalania paliw w budynkach lub lokalach o nominalnej mocy nie przekraczającej 1 MW.

To również miejsce, gdzie są dostępne informacje na temat wszystkich programów finansowania wymiany pieców. To system stanowiący swoiste centrum wiedzy dla wszystkich zainteresowanych wymianą ogrzewania. Ma w znaczący sposób ułatwić pozyskanie informacji, które są niezbędne np. przy ubieganiu się o dofinansowanie na wymianę starego kotła.

Utworzenie CEEB ma swoje umocowanie w nowelizacji ustawy z dnia 2 listopada 2008 roku
o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków. Zgodnie z jej zapisami wszyscy właściciele lub zarządcy nieruchomości budynkowych oraz lokalowych, będą mieli obowiązek złożenia stosownych deklaracji o użytkowanym źródle ciepła lub spalania paliw.

Z dniem 1 lipca 2021 roku wszedł obowiązek złożenia deklaracji do CEEB. Każdy właściciel oraz zarządca budynku musi złożyć deklarację z informacją o zainstalowanym źródle ciepła i spalania paliw do 1MW (dotyczy łącznej mocy źródeł ciepła i spalania paliw w budynku).

Deklaracje należy składać do właściwego miejscowo wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, za pośrednictwem internetowego formularza przez stronę http://www.zone.gunb.gov.pl lub odpowiadającej mu wersji papierowej (w urzędzie miasta/gminy zgodnie z lokalizacją budynku lub wysyłając pocztą).

Obowiązujące terminy na złożenie deklaracji to:

• 14 dni od dnia pierwszego uruchomienia instalacji/źródła ciepła lub spalania (zawiadomienie o zakończeniu budowy lub decyzja o pozwoleniu na użytkowanie budynku)
• 12 miesięcy od dnia ogłoszenia komunikatu w przypadku właścicieli lub zarządców budynków lub lokali, którzy eksploatowali przed dniem wejścia w życie przepisów źródła ciepła lub źródła spalania paliw.

Należy pamiętać, że za niezłożenie deklaracji w terminie przewidziane są sankcje prawne. Przepisy wprowadzające obowiązek złożenia deklaracji zostały wzmocnione odpowiednimi przepisami, uwzględniającymi jednocześnie instytucję czynnego żalu. W art. 27h ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków wprowadza się sankcje karne, które mogą być nakładane w przypadku niezłożenia w ustawowym terminie deklaracji. Za jej brak grozi grzywna, która jest wymierzana na zasadach ogólnych kodeksu wykroczeń. Jeżeli jednak zreflektujemy się, że nie dopełniliśmy tego obowiązku, zanim organ wykonawczy (w tym wypadku: wójt, burmistrz lub prezydent miasta) "poweźmie o tym informację", możemy uniknąć kary, składając stosowną deklarację w ramach czynnego żalu.

Strażnicy miejscy w Czechowicach-Dziedzicach kontrolują paleniska pieców centralnego ogrzewania i w razie stwierdzenia upływu terminu wymiany takiego pieca strażnik wyciągnie stosowne konsekwencje wynikające z art 334 Ustawy prawa ochrony środowiska. Zdarzyć się może również, że właściciel pieca zmieni bądź podrobi tabliczkę znamionową pieca aby w ten sposób przedłużyć okres jego wymiany. Jednak strażnicy wiedzą jak postępować w razie nabrania podejrzeń dotyczących pieca i znajdującej się na nim takiej tabliczki.

Jeśli podczas kontroli okaże się, że kocioł, który wygląda na stary, ma nową tabliczkę, strażnik stworzy na miejscu dokumentację i sprawa może trafić do sądu. Na niektórych piecach są tylko na naklejki, na niektórych są rzeczywiście tabliczki znamionowe. Funkcjonariusz podczas kontroli sam będzie musiał każdorazowo podjąć decyzję, czy wszystko jest w porządku, czy jednak coś jest nie tak. Po skierowaniu takiej sprawy do sądu w tej kwestii wypowie się rzeczoznawca.

Osoba, która zmieni tabliczkę z oryginalnej na kupioną w Internecie lub zrobioną na zamówienie podlega normalnej procedurze, takiej samej jak ktoś, kto nie wymienił pieca w terminie. Ewentualna kara będzie nakładana sądownie.

Sama tabliczka znamionowa nie przesądza, że mamy kocioł klasowy

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że w różnych publikacjach przewija się informacja, iż wystarczy mieć kocioł z podajnikiem, lub 5 generacji, żeby mieć spokój ze spełnieniem wymogów uchwały antysmogowej. Tymczasem nie jest tak do końca. W sprzedaży są też kotły zasypowe, które, jak zapewniają ich producenci, spełniają wymogi 5 klasy i dyrektywy unijnej Ecodesign

Jeśli mówimy o kotle zasypowym 5 generacji, to aby kocioł spełniał wymagania 5 klasy i Ecodesign, musi być doposażony w zbiornik akumulacyjny (bufor ciepła) oraz niezbędną armaturę. Pozwala on wtedy na pracę kotła na mocy nominalnej przez cały czas palenia. Wtedy rzeczywiście z komina wylatuje niewielki dymek. O tym, że kocioł tylko w zestawie z buforem spełnia wymogi 5 klasy, producenci zwykle zaznaczają w DTR - dokumentacji techniczno-ruchowej. Na tabliczce znamionowej tego z reguły nie ma. A bez bufora kocioł jest bezklasowy.

Art. 334. ochrony środowiska

Nieprzestrzeganie przepisów uchwały sejmiku województwa w sprawie dopuszczonych do stosowania paliw. Kto nie przestrzega ograniczeń, nakazów lub zakazów, określonych w uchwale sejmiku województwa przyjętej na podstawie art. 96 uchwała sejmiku województwa w sprawie ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, podlega karze grzywny.