100. rocznica plebiscytu na Górnym Śl. Wspominamy D. Schneebauma

Dawid Schneebaum pochodził z religijnej rodziny żydowskiej. Urodził się w 1862 roku w Pruchniku koło Jarosławia. Już od wczesnej młodości wykazywał zaangażowanie w sprawy społeczne. Będąc mieszkańcem Szczakowej, został wybrany na stanowisko wiceburmistrza, a także przewodniczącego miejscowej rady szkolnej. Pełniąc swoje funkcje, przyczynił się m.in. do budowy pomnika grunwaldzkiego i kościoła.

W 1910 roku przeprowadził się do Dziedzic, gdzie wykupił budynek hotelu i restauracji Gebauera przy placu Wolności. Po pewnym czasie usunął wszystkie mające w nim siedzibę niemieckie placówki kulturalne, takie jak Nordmark, Frohsinn czy Deutscher Schulverein, co w tych czasach było wielką odwagą, no i - nie drobnostką! W 1913 roku został członkiem Polowej Drużyny Sokolej, którą wspierał materialnie. Po jej wymarszu w sierpniu 1914 roku do Legionów zorganizował miejscowy Komitet Pomocy dla Wdów i Sierot po Legionistach, w którym piastował stanowisko przewodniczącego. 16 sierpnia 1917 roku za zasługi dla sprawy niepodległościowej został odznaczony Krzyżem Legionowym.

Po zakończeniu I wojny światowej Schneebaum aktywnie wspierał działania na rzecz przyłączenia regionu do Polski. Podczas powstań śląskich bezpłatnie przekazał wszystkie swe lokale i pokoje hotelowe na rzecz powstańców. Powołał Komitet Budowy Pomnika Wolności, przekazując na ten cel - za symboliczną złotówkę - parcelę budowlaną i dziesięć tysięcy kilogramów cementu. Aż do śmierci był członkiem Związku Strzeleckiego, Związku Powstańców Śląskich, Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, Ligi Morskiej i Rzecznej, Polskiego Czerwonego Krzyża oraz Ligi Opieki nad Dzieckiem. Przez wiele lat piastował funkcję wiceprzewodniczącego Związku Restauratorów powiatu bielskiego. Był także radnym gminy. Od 1 stycznia do 2 grudnia 1928 roku pełnił - jako pierwszy - funkcję przewodniczącego Izraelickiej Gminy Wyznaniowej w Dziedzicach.

Dawid Schneebaum zmarł 11 stycznia 1938 roku w Dziedzicach. Relację z jego pogrzebu na miejscowym cmentarzu żydowskim napisało "Echo Beskidzkie": "Ludność tutejsza, pamiętająca o jego zacnych czynach, tłumnie przybyła dla oddania mu ostatniej posługi. W hali cmentarnej wygłosił piękne przemówienie rabin dr Hirschfeld, a nad grobem dyspozytor P.K.P. były prezes dziedzickiego Oddziału Związku Legionistów, b. komendant jedynego z powiatu bielskiego oddziału ochotniczego do Legionów - p. Adolf Janik w przemówieniu swym mówił o zasługach zmarłego na polu pracy narodowej i społecznej, podnosząc, iż był on odznaczony krzyżem legionowym. Tak pożegnały Dziedzice tego naprawdę zasłużonego dla Polski obywatela".

Nagrobek Dawida Schneebauma został skradziony prawdopodobnie podczas II wojny światowej. Część jego rodziny zginęła w trakcie Holocaustu.

Biogram opracowany na podstawie książki: Sławomir Pastuszka, "Cmentarz żydowski w Czechowicach-Dziedzicach", Kraków 2019, s. 15.