Apteki oprotestowały harmonogram dyżurów. Komentarz starosty bielskiego

Komentarz starosty Andrzeja Płonki w sprawie pisma aptek miasta Czechowice-Dziedzice i powiatu bielskiego z 22.12.2020 r.

Uchwała Rady Powiatu "W sprawie rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu bielskiego na rok 2021" podjęta w dniu 17 grudnia 2020 r. jest wypełnieniem obowiązku wynikającego z Prawa farmaceutycznego. Chodzi o zapewnienie mieszkańcom dostępu do usług aptekarskich także nocą, w niedziele, święta i inne dni wolne od pracy. - Od ponad 20 lat istnienia powiatu, to pierwszy tak ostry protest aptekarzy. Dziwię się temu, ponieważ dotychczas zawsze dochodziliśmy do konsensusu. Cała procedura pracy nad tym dokumentem trwa miesiące i tak naprawdę byliśmy nieustannie w kontakcie z izbą aptekarską - komentuje starosta Andrzej Płonka.

Odnosząc się do pisma środowiska aptekarskiego z dnia 22 grudnia br. starosta zaznacza, że miasto Czechowie-Dziedzice jest największą aglomeracją na terenie powiatu bielskiego. Na tym terenie występuje też największe zapotrzebowanie i największa dostępność do usług farmaceutycznych udzielanych poprzez 14 działających tam aptek. To tutaj działa największa ilość poradni podstawowej opieki zdrowotnej, ambulatoryjnej opieki zdrowotnej, stacja pogotowia ratunkowego, a także punkt nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. - Czechowice-Dziedzice, jako gmina miejsko-wiejska ma prawie 45 tys. mieszkańców, co stanowi grubo ponad 20 proc. populacji całego naszego powiatu. Czechowicki samorząd nie widzi możliwości, żeby nie było dyżurowania aptek w tak dużym mieście i jest to dla mnie zrozumiałe. Uogólniając, na 1 aptekę przypadają 2 dyżury w miesiącu. Bliżej mi do zgody, niż kłótni, dlatego proponuję, żebyśmy jednak usiedli do stołu, porozmawiali i wypracowali kompromis- mówi Andrzej Płonka.

Jak informuje starosta, na etapie przygotowań do projektu uchwały, nie mając takiego obowiązku, co roku starostwo zwraca się do aptek przesyłając im wstępną propozycję Harmonogramu dyżurów. - Prosimy o pomoc w wypracowaniu takiego jego modelu, który pozwoli Radzie Powiatu spełniać wymogi ustawowe, a równocześnie przyniesie jak najmniejsze obciążenie i niedogodności dla aptekarzy. Na tym etapie apteki nie zaproponowały innego rozwiązania jak np. włączenie w dyżury innych podmiotów z terenu powiatu. Poprosiły jedynie, aby Harmonogram nie był realizowany, wiedząc iż Rada Powiatu musi taki grafik uchwalić. Trudno więc zgodzić się z argumentami środowiska aptekarskiego wyrażonymi w przekazanym piśmie - komentuje Płonka.

Do przedstawionego projektu negatywnie odniosła się Beskidzka Okręgowa Izba Aptekarska w Bielsku-Białej. Zgodnie z aktualną linią orzeczniczą sądów administracyjnych w art. 94 ust. 2 Prawa farmaceutycznego ustanowiono obowiązek zasięgnięcia przed podjęciem uchwały opinii samorządu aptekarskiego. Opinia ta nie ma jednak dla organu stanowiącego charakteru wiążącego (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 21 stycznia 2020r. sygn. akt: II GSK 1405/19; z dnia 07 lipca 2020r. sygn. akt: II GSK 3848/17; z dnia 07 lipca 2020r. sygn. akt: II GSK 252/19).

- Chciałbym zaznaczyć, że projekt uchwały został pozytywnie zaopiniowany przez wszystkich burmistrzów/wójtów gmin z terenu powiatu bielskiego. Przekazując swoją opinię samorządowcy, będący reprezentantem mieszkańców, nie zwrócili uwagi, że dostępność do usług farmaceutycznych w zaproponowanym kształcie jest niewystarczająca - podkreśla starosta bielski.

Uchwała Rady Powiatu w Bielsku-Białej w sprawie ustalenia rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu bielskiego na 2021 rok stanowi akt prawa miejscowego. W związku z tym w dniach 20-30.11.2020 r. przeprowadzono konsultacje społeczne w tej sprawie. W toku przeprowadzonych konsultacji społecznych nie zgłoszono żadnych uwag i opinii.

- Powiat bielski, jak każdy inny samorząd nie ma podstaw do rekompensowania właścicielom aptek wydatków związanych z pełnieniem dyżurów. Takie działania byłyby ewidentnym naruszeniem dyscypliny finansów publicznych - zauważa Andrzej Płonka.

Od 2001 r. , kiedy zadanie ustalania harmonogramu dyżurów zostało scedowane na organy samorządu terytorialnego, apteki dyżurowały w systemach tygodniowych pracując 24 godz. na dobę. Tak było aż do maja 2014 r., kiedy działalność rozpoczęła apteka całodobowa. To ten podmiot przejął pełnienie dyżurów, a i wtedy część aptek zadeklarowała pełnienie dyżurów uzupełniających. Taka sytuacja miała miejsce do bieżącego roku, kiedy dyżurującą apteką została tylko apteka całodobowa. W związku ze zmianą godzin jej pracy trzeba było ponownie zabezpieczyć mieszkańcom całodobowy dostęp do świadczeń farmaceutycznych.

- Wychodząc naprzeciw zgłaszanym w poprzednich latach uwagom, korzystając z dobrych praktyk innych samorządów oraz mając świadomość niedogodności i obciążeń finansowych dla aptek godziny pełnienia dyżurów zostały dostosowane do godzin pracy podmiotu, który jest otwarty najdłużej (od poniedziałku do soboty w godzinach 7:00- 22:00; w niedziele i dni świąteczne 8:00-20:00). Aby umożliwić mieszkańcom dostęp do całodobowych usług farmaceutycznych, w pozostałych godzinach dyżury rozpisane zostały pomiędzy 14 aptek funkcjonujących w Czechowicach-Dziedzicach, co daje 26 dni dyżurowych w roku dla 12 aptek i 27 dni dla 2 dwóch aptek (są to dyżury 11-, 10-, 9-godzinne w zależności od dnia tygodnia). Harmonogram zakłada proporcjonalny podział dyżurów na jednakowych zasadach, łącznie z dyżurami w dni świąteczne, które zostały rozłożone równomiernie - mówi Płonka.

Z misji publicznej aptek wynikają określone obowiązki, wśród nich obowiązek pełnienia tzw. dyżurów. - Obowiązki te istotnie stanowią ograniczenie konstytucyjnych praw zarówno do wolności działalności gospodarczej jak i prawa własności. W związku z tym, że to ograniczenie odpowiada wymogom zasady proporcjonalności, w orzecznictwie sądów administracyjnych wyrażany jest pogląd, że odpowiada ono wymogom wynikającym z art. 31 ust 3 i art. 22 Konstytucji RP. Zatem należy podkreślić, że nie jest to ograniczenie nadmierne, naruszające istotę wolności. Służąc wprost ochronie zdrowia, a więc wartości wysoko usytuowanej wśród dóbr konstytucyjnie chronionych, przedmiotowe ograniczenie jest w pełni uzasadnione - zauważa starosta.

Starosta Andrzej Płonka, który pełni także funkcję prezesa Związku Powiatów Polskich, przypomina, że problem od lat jest w całym kraju. - Zauważamy go i zgłaszamy na zespole zdrowia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Póki co, nie ma reakcji strony rządowej - kończy starosta Płonka.

Apteki - pismo do starostwa
Apteki - uchwała Rady Powiatu na 2021 rok