"Stela". Nowa książka Zdzisława Nowrotka o czechowicko-dziedzickiej gwarze

Tytuł wskazuje, iż jest to słownik gwarowy obszaru czechowicko-dziedzickiego, który składa się z dwóch komponentów: słownika gwary cieszyńskiej w odmianie północno-wschodniej, używanej w okolicach Czechowic-Dziedzic. Towarzyszą mu teksty teoretyczne i przykładowe oraz części o tematyce związanej z dziedzictwem (herbowizną) naszej małej ojczyzny i tożsamością jej mieszkańców.

- Tytuł przydługawy, bo wieloczłonowy jak tematyka książki. Publikacja, poruszając tematykę tożsamości, nie promuje żadnej ideologii - wyjaśnia Zdzisław Nowrotek.

Praca stara się dokumentować gwałtownie zanikającą gwarę czechowickiego obszaru. Słownik ma strukturę dwustronną, ale także zawiera komponenty frazeologiczny oraz etymologiczny, co w jednym słowniku bywa rzadkością. Komponent etymologiczny jawi się jako unikatowy, są w nim informacje o pochodzeniu słów gwarowych w skali niespotykanej dotąd w żadnej publikacji tego typu w naszym regionie.

Nasza gwara jest także ukazana na tle ogólnej gwary cieszyńskiej oraz dialektu śląskiego, dodatkowo zostało tu zawartych wiele informacji etnograficznych i etnologicznych, mało znanych ciekawostek w formie artykułów, felietonów itp., a także fotografie zabytków, które stanowią materialną spuściznę i stanowią cząstkę lokalnej tożsamości.

Książka przekazuje spore zasoby różnorakiej wiedzy związanej z językiem, kulturą, tożsamością, dziedzictwem. Większość tekstów jest zredagowana na poziomie popularnonaukowym, podręcznikowym i kierowana dla każdego czytelnika. Niemniej oparta została na wielu udokumentowanych źródłach, zawiera ok. 250 przypisów i innych odniesień.

Część słownikowa posiada opiekuna naukowego w osobie Kamila Czaińskiego, językoznawcy, co sygnowane jest odpowiednimi zapisem: "Współpraca w zakresie Słownika Kamil Czaiński, Instytut Slawistyki PAN".

Obecnie książka znajduje się na etapie korekcyjnym i konsultacyjnym, który potrwa około 2 miesięcy. Później czeka ją skład trwający około 1 miesiąca, a także drukowanie. Na rynku wydawniczym pozycja pojawi się najpóźniej za pół roku.