[Historyczne ciekawostki] Kartingowcy z Czechowic-Dziedzic

W Polsce pierwsze karty zbudowano w 1960 roku, w Częstochowie. W Czechowicach-Dziedzicach pierwszy prototyp kartu powstał rok później, a jego projektantem i konstruktorem był Antoni Bularz, inżynier z czechowickiej Walcowni. W Czechowicach-Dziedzicach więc nazywano karty, od nazwiska konstruktora, bukarty. Konstruktorzy korzystali z dokumentacji technicznej, inżyniera Jerzego Jankowskiego, drukowanej w miesięczniku "Horyzonty Techniki". Pierwszy czechowicki gokart był gotów w 1962 roku.

Czechowicki bukart był zbudowany na bazie silnika, o mocy 6 KM, pochodzącym z zakładów "Dębie" k. Dębicy. Przy pracach konstrukcyjnych pracowali inżynierowie z Walcowni "Dziedzice" oraz działacze sekcji kartingowej RKS-u, m.in. Zygmunt Martynowski (ówczesny prezes klubu), Antoni Hadydoń, Leon Gajer, etc. Materiały, części zamienne i paliwo dostarczały inne zaklady czechowickie - Rafineria Nafty "Czechowice", Zakłady Elektryczne "Kontakt", fabryka rowerów "Apollo" i fabryka kabli. Bukarty należały do najlepszych konstrukcji w kraju, więc o ich posiadanie ubiegały sie najlepsze kluby w Polsce.

Sekcja kartingowa przy RKS Walcownia, została powołana do życia w 1961 roku, przez grupę zapaleńców na czele z Romanem Janko i Antonim Bularzem. Treningi i wyścigi odbywały się na czechowickim rynku - Lesisku.

Pierwsze większe sukcesy przyszły po 3 latach startów. W klasie popularnej (na klasę wyścigową nie posiadano jeszcze wtedy odpowiedniego sprzętu) pierwsze zwycięstwa odnosili Roman Janko, Edward Kuder, Mieczysław Gola, Gabriel Grabiec, Ludwik Gębczński i Henryk Gamoń. W 1965 roku sekcja liczyła 20 zawodników, wspomaganych przez konstruktorów, serwisantów i mechaników, którymi byli Edward Grabiec, Antoni Bularz, Wilhelm Rycko, Edward Wlazło, Stanisłąw Maga i Henryk Mola. W skład zarządu sekcji kartingowej wchodzili:Antoni Bularz - kierownik, Roman Janko- zastępca, oraz członkowie Edward Zatorski i Ludwik Szypuła.

Czechowiccy kartingowcy startowali na zawodach krajowych - Nowy Sącz, Kielce, Katowice, Opole, Zielona Góra, Rzeszów, Kraków, Lublin, Kożle, Bydgoszcz, Szczecin, Koszalin, Poznań, Tychy oraz międzynarodowych - Losha (Niemcy), Budapeszt, Moskwa. W Budapeszcie najwięcej punktów dla zespołu wywalczył Edward Kuder. Edward Kuder, należał do najlepszych zawodników w kraju, w latach 1967, 1968 i 1969 zdobył tytuł Mistrza Polski w klasie popularnej. W 1969 Kuder zdobył tytuł Mistrza Polski, wicemistrzem został Grabiec, a piąte miejsce wywalczył Ludwik Głębczyński.

Absolutna hegemonia zawodników RKS-u Walcownia z Czechowic-Dziedzic

Gabriel Grabiec i Mieczysław Gola weszli w skład kadry narodowej. W 1966 roku w wyścigu na torze żużlowym na Stadionie Śląskim, Edward Kuder zajął drugie miejsce. Zwycięzców wyścigu oklaskiwało 100 000 kibiców!

We Wrocławiu, w wyścigu trzygodzinnym o Puchar Prezesa Polskiego Związku Motorowego we Wrocławiu zwyciężyła para Grabiec/Głębczyński, pokonując w ciągu 3 godzin 196 okrążeń toru (ponad 130 km).

Zawodnicy z czechowickiej sekcji kartingowej RKS Walcownia, zaczęli startować w klasie wyścigowej. Na Mistrzostwach Polski w klasie wyścigowej w 1969 roku Mieczyslaw Gola był 8, Edward Kuder 10, a Henryk Gamoń 17. Edward Kuder, w tymże roku startował w zawodach międzynarodowych w klasie wyścigowej w Moskwie i w Dunauvaros (Węgry), zajmując ostatecznie 23 miejsce. Na Kartingowych Mistrzostwach Polski w 1970 roku czechowiccy kartingowcy odnieśli kolejne sukcesy - Grabiec był 4, Kuder 5, a Gola 9.

W 1971 roku, w roku 50-lecia działalności klubu RKS Walcownia pojawiła się szansa na budowę toru kartingowego (teren dzisiejszego MOSiR-u), włączył się w prace zarząd Miejskiej Rady Narodowej w Czechowicach-Dziedzicach, powstały nawet plany przyszłego obiektu, ale ostatecznie idea upadła. Szkoda.

W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku klub posiadał liczną grupę młodych zawodników startujących w klasie popularnej, o pojemności silników 125 cm3, produkcji krajowej, bez przeróbek.
W latach 70-tych, w Czechowicach-Dziedzicach, zorganizowano 15 edycji zawodów kartingowych. Cztery miały charakter międzynarodowy, pięć było o Mistrzostwo Polski, a pozostałe miały charakter towarzyskich czwórmeczy. Długość jednego okrążenia wynosiła 600 m. Trasy przebiegały, najpierw wokół Lesiska , a później także ulicami Kołłątaja, Parkową, Żeromskiego, Chrobrego, Studencką, Sienkiewicza, Niepodległości i Słowackiego.

W tym okresie czechowicka sekcja kartingowa została "wyposażona|" w sześć duralowych bukartów (jedyne tego typu karty w krajach Bloku Wschodniego). Karty te były w owych czasach nowinką techniczną i dawały czechowickim gokardzistą fory w wyścigach i w startach.

W 1979 roku zespół z Czechowic-Dziedzic w klasyfikacji generalnej zajął 14 miejsce. Indywidualnie sklasyfikowano 114 zawodników, czechowiccy kartingowcy zajęli następujące miejsca (wzięli udział w 8 eliminacjach): Stanisław Bury - 12, Antoni Fucik - 49 i Bogdan Guzek - 53. Jacek Borgieł i Andrzej Roehrich wystartowali tylko w dwóch eliminacjach i nie zostali sklasyfikowani.

Startowali ponadto w wyścigach towarzyskich klasy międzynarodowej. W Krakowie, w 1979 roku, w obsadzie międzynarodowej, Stanisław Bury zajął pierwsze miejsce, a Antoni Fucik był drugi.

Bury zdobył Puchar Prezydenta Miasta Tychy, a drugie miejsce w tym wyścigu wywalczył Fucik. Na torze w Miedzianej Górze pod Kielcami, także w 1979 roku, w wyścigu ogólnopolskim, Bury był drugi a Antoni Fucik piąty.

Stanisław Bury był członkiem polskiej kadry narodowej i trzykrotnie reprezentował nasz kraj na wyścigach zagranicznych, m.in. na Węgrzech (II miejsce) i w Szwecji, zajmując w nich czołowe miejsca. W 1982 roku Stanisław Bury zdobył wicemistrzostwo Polski w klasie wyścigowej tracąc tytuł mistrzowski w ostatnim starcie, przez pech - zatarł się silnik.

W połowie lat 80-tych pojawił się w RKS-ie Walcownia, nowy utalentowany zawodnik, Zbigniew Dumański. W 1984 roku, 16 letni Dumański w eliminacjach Mistrzostw Polski zajął 52 miejsce. W kolejnych latach zajmował miejsca 1985/ 37; 1986/ 28; 1987/ 18; 1988/ 14.

Ponieważ sport kartingowy stawał się coraz bardziej drogi, szczególnie w klasie wyścigowej, zaczęły się w klubie problemy finansowe, techniczne i kadrowe (młodzi zawodnicy odchodzili do innych klubów), które ostatecznie doprowadziły do zawieszenia działalności sekcji w 1990 roku.

Od kilku lat do dziejów sekcji kartingowej RKS Walcownia dopisuje nowy rozdział Oliwier Kobiela, ścigający się na kartingowych bolidach. Szkoda tylko, że w barwach "Jastrzębski Racing".

Bibliografia:

• Kliś J., Kuźnia mistrzów go-kartów [w:] "Kronika Beskidzka", 1971,
• Buchta E., Kronika sportu Czechowic-Dziedzic, t.II., Czechowice-Dziedzice, 2006, s.72-80
• 50 lat RKS Czechowice-Dziedzice, Czechowice-Dziedzice, 1971
• Polska Czechy. Eliminacje Mistrzostw Europy Jubiorów do lat 18, Czechowice-Dziedzice, 1994
• Rychter T., Karting, Warszawa, 1973
• Wasiński R., Rozwoj kartingu w Polsce, Warszawa, 1986

Karting - dziedzina sportu motorowego, wyścigi gokartów rozgrywane są na specjalnych torach o nawierzchni bitumicznej, w różnych klasach w zależności od wieku kierowcy i pojemności skokowej silnika. W Polsce, jak i w większości krajów Europy, karting można uprawiać wyczynowo już po ukończeniu ośmiu lat. Jeśli chce się wziąć udział w zawodach, należy wówczas zgłosić się do wybranego klubu, gdzie należy uzyskać licencję zawodnika sportu kartingowego, a po dołączeniu badań lekarskich oraz świadectwa kwalifikacji można wystartować w zawodach.

Początki tego sportu datuje się na drugą połowę lat 50-tych XX wieku, a jego inicjatorami byli amerykańscy piloci, którzy wykorzystując elementy samolotów (fragmenty konstrukcji, kół), zaczęli wytwarzać próbne pojazdy. Pierwsze zawody kartingowe odbyły się 1959 w USA. W 1961 rozegrano pierwsze mistrzostwa świata, a w 1968 mistrzostwa Europy. W 1962 powołano w Paryżu, Międzynarodową Komisję Kartingową, działającą przy Międzynarodowej Federacji Samochodowej.Pierwsze zawody kartingowe w Polsce odbyły się w 1960 w Częstochowie, a pierwsze mistrzostwa Polski rozegrano w 1967. Od sezonu 2009 wszystkie rozgrywki pucharowe w Polsce rozgrywane są w cyklu "Briggs & Stratton Karting Sport".

W poniedziałek, 19 września w Piwnicy Muz czechowickiego MDK Jacek Cwetler wygłosi wykład na temat kartingowców z Czechowic-Dziedzic. Więcej o wydarzeniu piszemy w tym artykule.