Szkody górnicze w Goczałkowicach. Interweniują posłowie Maciej Tomczykiewicz i Bronisław Foltyn

Na mocy art. 14 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. z 2024 r. poz. 907) zwracam się z prośbą o pilne udzielnie informacji w sprawie nadzorowania działalności kopalni PG Silesia sp. z o.o. w Czechowicach-Dziedzicach.

Z informacji prasowych i przeprowadzonych rozmów z poszkodowanymi mieszkańcami gminy Goczałkowice-Zdrój oraz gminy Pszczyna wynika, że nad działalnością kopalni Silesia nie jest prowadzony wystarczający nadzór organów państwa. Mieszkańcy gminy Goczałkowice-Zdrój i gminy Pszczyna są poszkodowani przez kopalnię PG Silesia, która w wyniku swojej działalności powoduje szkody górnicze i nie wypełnia obowiązku ich usuwania.

Dotychczasowa realizacja postępowań odszkodowawczych jest przeciągana przez kopalnię Silesia. PG Silesia zawiera liczne ugody ze swoimi wierzycielami, a następnie nie wywiązuje się z ich realizacji. W IV kwartale 2024 roku PG Silesia przeprowadziła sanację. W efekcie wydobycie trwa dalej, szkody górnicze postępują, a PG Silesia nie ponosi żadnej odpowiedzialności za swoją działalność.

PG Silesia jest zobowiązana do realizacji zapisów koncesji oraz wykonywania obowiązków w zakresie napraw i usuwania szkód powstałych wskutek działalności wydobywczej, wynikających z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 633, ze zm.) w zakresie usuwania szkód spowodowanych działaniem zakładu górniczego.

Przeprowadziłem również rozmowy z Panią Wójt i przedstawicielami samorządu gminy Goczałkowice-Zdrój, którzy zwrócili uwagę na liczne nieprawidłowości i nadużycia. Gmina Goczałkowice-Zdrój jako organ samorządowy jest jednym z poszkodowanych. W wyniku obecnej działalności kopalni dochodzi do licznych zniszczeń sieci wodociągowej i gazowniczej - co stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia mieszkańców. Gmina Goczałkowice-Zdrój jest miejscowością uzdrowiskową. Jedyną na terenie Górnego Śląska. W kontekście ostatniej powodzi w 2024 roku należy przypomnieć, że gmina Goczałkowice-Zdrój jest gminą o wysokim ryzyku powodzi, znajduje się na jej terenie zbiornik goczałkowicki (największy zbiornik wody pitnej na terenie woj. śląskiego) oraz przepływa rzeka Wisła. W wyniku działalności PG Silesia dochodzi do obniżania się terenu oraz zaburzania zlewni, co może mieć tragiczne skutki przy kolejnych dużych opadach. Wójt gminy Goczałkowice-Zdrój wielokrotnie apelował i przesyłał pisma do organów odpowiedzialnych za nadzór nad kopalnią Silesia. Niestety, bez satysfakcjonującej odpowiedzi i podjęcia działań zmierzających do poprawy sytuacji w gminie Goczałkowice-Zdrój.

W ostatnim czasie została opublikowana informacja o wynikach kontroli NIK dotyczącej udzielenia koncesji na wydobywanie kopalin stałych i węglowodorów przeprowadzona m.in. w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, obejmująca okres od 1 stycznia 2018 r. do 4 sierpnia 2023 r. (sygn. akt KSI.430.5.2024 nr ewid. 92/2024/P/22/041.KSI). Jak informuje NIK, dopuszczono do licznych nadużyć i nieprawidłowości, również dotyczących działalności PG Silesia.

Bardzo proszę o odpowiedź na następujące pytania:

1. W świetle ww. raportu NIK czy koncesja nr 162/94, zmieniona decyzją z grudnia 2019 r., przedłużająca wydobycie, spełnia wszystkie warunki dotyczące: Prawa geologicznego i górniczego, przepisów dotyczących ochrony środowiska, przepisów dotyczących ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku, a także zawartych w ustawie o lecznictwie uzdrowiskowym?

2. Czy w programie naprawczym MKiŚ ujęto kwestię uzyskania decyzji środowiskowej ex post przez Przedsiębiorstwo Górnicze Silesia sp. z o.o. z siedzibą w Czechowicach-Dziedzicach?

3. Czy Przedsiębiorstwo Górnicze Silesia sp. z o.o. z siedzibą w Czechowicach-Dziedzicach w okresie od 2021 r. występowało do MKiŚ z pismami dotyczącymi propozycji usunięcia naruszeń związanych z brakiem decyzji środowiskowej przy wydawaniu w grudniu 2019 r. decyzji w sprawie zmiany koncesji nr 162/94 z dnia 26 sierpnia 1994 r.?

4. Jakie działania i w jakim terminie zamierza podjąć MKiŚ, by udzielenie koncesji Przedsiębiorstwu Górniczemu Silesia sp. z o.o. z siedzibą w Czechowicach-Dziedzicach było zgodne z prawem i by wyeliminowało błędy koncesji zmienionej decyzją DGK-VI.4771.31.2018.MK.15 z dnia 20 grudnia 2019 r.?

5. Kto ponosi odpowiedzialność za szkody górnicze w przypadku zamknięcia prywatnej kopalni, jaką jest PG Silesia dp. z o.o. z siedzibą w Czechowicach-Dziedzicach?

6. Czy przy przedłużeniu koncesji dla PG Silesia powstał raport oddziaływania na środowisko w gminach na obszarze wydobycia prowadzonego przez kopalnię PG Silesia? Jeżeli raport nie został przygotowany, to dlaczego nie został?

7. Czy MKiŚ lub podległe instytucje zamierzają przeprowadzić kontrolę działalności kopalni PG Silesia w kontekście przestrzegania warunków koncesji oraz przepisów Prawa geologicznego i górniczego?

8. Czy MKiŚ planuje podjąć kroki zmierzające do wstrzymania działalności kopalni lub cofnięcia jej koncesji w związku z opisanym naruszeniem przepisów i brakiem napraw szkód górniczych?

9. Czy MKiŚ posiada informacje na temat skali szkód górniczych wyrządzonych mieszkańcom Goczałkowic-Zdroju przez kopalnię PG Silesia?

10. Jakie działania przewiduje MKiŚ, aby zapewnić mieszkańcom szybkie i sprawiedliwe naprawienie szkód górniczych?

11. Jakie działania nadzorcze były prowadzone w ostatnich latach wobec kopalni PG Silesia sp. z o.o. z siedzibą w Czechowicach-Dziedzicach?