Lokaty bankowe czy obligacje? - dylemat posiadacza oszczędności

Chęć pomnażania oszczędności jest w pełni naturalna. Rodzi się jednak pytanie, który produkt wybrać - depozyt bankowy, obligacje, fundusze inwestycyjne, akcje a może coś innego. Odpowiedź w dużej mierze zależy od doświadczenia w korzystaniu z produktów finansowych, skłonności do poniesienia ryzyka, a także czasu na jaki chcemy/możemy powierzyć środki instytucji finansowej. Odłóżmy na bok ryzykowne instrumenty i skupmy się na lokatach bankowych oraz obligacjach skarbowych emitowanych przez skarb państwa.

Lokata bankowa - jej plusy i minusy

Zawarcie umowy lokaty terminowej wydaje się najbezpieczniejszym sposobem pomnażania pieniędzy; zwłaszcza przy kwotach nie przekraczających równowartości 100 tys. euro, gdyż są one objęte ochroną Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Oferta lokat w bankach jest bardzo szeroka, od tych krótkoterminowych, na 1, 3 czy 6 miesięcy, aż po depozyty wieloletnie, na ogół maksymalnie 5-letnie. Trzeba tylko wybrać dogodny dla siebie okres oraz bank oferujący najwyższe oprocentowanie, pamiętając, że zerwanie lokaty przed terminem niemal zawsze kończy się utratą wszystkich odsetek. Sporadycznie zdarzają się oferty, w których można otrzymać niewielką ich część lub zostaną one naliczone według stawki zbliżonej do zera.

Skorzystanie z wysokiego oprocentowania może być uzależnione od spełnienia określonych warunków, np. posiadania w banku rachunku osobistego, wpłacenia nowych środków (nadwyżka ponad saldo środków we wskazanym dniu), regularnego zasilania konta konkretną kwotą albo spełnienia innych wymagań. Analizując atrakcyjność tego typu depozytu, trzeba się zastanowić, czy wykonanie wymaganych działań nie sprawi nam problemów, gdyż nieprzestrzeganie zasad określonych przez bank będzie oznaczało obniżenie oprocentowania.

Można się też spotkać z reklamami lokat, w których oprocentowanie znacząco odbiega od rynkowych standardów, nawet tych dotyczących ofert promocyjnych. Gdzie tkwi haczyk? Często są to propozycje połączenia lokaty z zakupem jednostek funduszy inwestycyjnych. Depozyt jest atrakcyjnie oprocentowany, ale trwa krótko i można na niego wpłacić tylko niewielką kwotę, znacznie mniejszą od tej, którą trzeba zainwestować. Inna możliwość, to podanie oprocentowania w ostatnim okresie lokaty progresywnej, czyli takiej, której atrakcyjność rośnie wraz z okresem jej utrzymania (np. od 1% w skali roku w pierwszym miesiącu oszczędzania do 5% w szóstym). W tym przypadku należy patrzeć nie na najwyższe oprocentowanie, ale średnie z całego okresu trwania depozytu.

Wady i zalety obligacji

Obligacje skarbowe to dłużne papiery wartościowe też należące do bezpiecznych produktów. Kupując je, pożyczamy pieniądze państwu, by mogło ono zrealizować różne wydatki zapisane w budżecie. Zwrot środków ulokowanych w obligacjach wraz z odsetkami ma pierwszeństwo przed innymi zobowiązaniami danego państwa.

Obligacje także oferowane są na różne okresy. Przy tych liczonych w miesiącach oprocentowanie jest przeważnie stałe, identycznie jak na lokatach i wypłacane na koniec okresu umownego. Kupując obligacje wieloletnie, dokładną kwotę należnych odsetek można określić tylko w pierwszym roku. W kolejnych latach jest ona uzależniona od wysokości inflacji w poprzednich 12 miesiącach oraz marży (dodatkowej premii), co chroni nasze pieniądze przed utratą wartości. Odsetki wypłacane są na ogół co kwartał lub co rok. Są też takie obligacje, w przypadku których odsetki są doliczane do salda, w kolejnych okresach pracują na rzecz posiadacza obligacji i trafiają do jego rąk dopiero w dniu wykupu.

Rezygnacja z obligacji przed terminem przeważnie wiąże się z utratą wszystkich odsetek (przy obligacjach krótkoterminowych) lub ich części, gdyż potrącana jest specjalna opłata określona w liście emisyjnym.

Lokaty kontra obligacje

Podsumujmy krótko nasze rozważania. W przypadku lokat powierzamy bankowi pieniądze na określony czas z góry znanym oprocentowaniem. Zerwanie depozytu oznacza na ogół utratę odsetek. Obligacje krótkoterminowe też mają określone oprocentowanie na cały okres oszczędzania a wcześniejsze sięgnięcie po pieniądze oznacza zwrot tylko kapitału. Dla obligacji długoterminowych konkretne oprocentowanie podawane jest na pierwszy rok, w kolejnych wiąże się z poziomem inflacji. Przedterminowy wykup tego typu papierów oznacza na ogół konieczność uiszczenia określonej w liście emisyjnym opłaty.

A co się dzieje po zakończeniu okresu umownego? Możliwe, że lokata odnowi się na warunkach obowiązujących w danym momencie lub pieniądze zostaną zwrócone ich właścicielowi. Ta druga opcja dotyczy też posiadaczy obligacji, przy czym często mają oni możliwość kupna papierów z nowej emisji po obniżonej cenie.

Przed podjęciem decyzji: lokata czy obligacje, warto przeanalizować wszystkie parametry z nimi związane, by wybrać produkt najlepiej dopasowany do naszych oczekiwań. Pomocna może być porównywarka lokat bankowych: https://moneteo.com/ranking-lokat-porownywarka